Δεύτερη Εντολή
NA MH κάνεις για τον εαυτό σου είδωλο μήτε ομοίωμα κάποιου, από όσα είναι στον ουρανό επάνω ή όσα είναι στη γη κάτω ή όσα είναι στα νερά κάτω από τη γη·
να μη τα προσκυνήσεις μήτε να τα λατρεύσεις· επειδή, εγώ ο Kύριος ο Θεός σου είμαι Θεός ζηλότυπος, που ανταποδίδω τις αμαρτίες των πατέρων επάνω στα παιδιά, μέχρι τρίτης και τέταρτης γενεάς εκείνων που με μισούν· και κάνω έλεος σε χιλιάδες γενεές εκείνων που με αγαπούν, και τηρούν τα προστάγματά μου.
Έξοδος 20:4-6.
Ως απάντηση στην απαγόρευση της Αγίας Γραφής στη χρήση εικόνων, προσφέρονται μερικές φορές τα εξής επιχειρήματα.
Μα δε λατρεύουμε την εικόνα αλλά το πρόσωπο.
Ο Χριστός απαντά: «Tον Kύριο τον Θεό σου θα προσκυνήσεις και μονάχα αυτόν θα λατρεύσεις» (Ματθαίο 4:10). Η λατρεία λοιπόν και η προσκύνηση ανήκουν ΜΟΝΟ στο Θεό, όχι σε αγίους, αγγέλους, ή θνητούς ανθρώπους. Και ούτε φυσικά στις εικόνες τους.
Μα οι εικόνες κάνουν θαύματα.
Το αν κάποιος κάνει ή δεν κάνει θαύματα δεν σημαίνει τίποτε. Και οι Ινδουιστές λένε ότι κάνουν θαύματα, και οι Βουδιστές, και οι ανιμιστές, και η Βουντού, και οι μάγοι στην Αίγυπτο κάναν θαύματα ενάντια στον Μωυσή. Να τους ακολουθήσουμε και αυτούς;
Και ο ίδιος ο αντίχριστος θα κάνει θαύματα για να πλανήσει τους εκλεκτούς! Θαύματα κάνει και ο διάβολος. Οπότε το αν γίνονται θαύματα ή όχι μικρή σημασία έχει. Ως Χριστιανοί ακολουθούμε το Λόγο του Θεού.
Οι εικόνες είναι στην παράδοση της Ορθοδοξίας.
Η παράδοση είναι αποδεκτή μόνο εφόσον δεν πηγαίνει ενάντια στο Λόγο του Θεού. Και οι Φαρισαίοι είχαν τις παραδόσεις τους και ο Χριστός τους είπε τα εξής: «Kαι τους έλεγε: Ωραία αθετείτε την εντολή τού Θεού, για να τηρείτε την παράδοσή σας» (Μάρκο 7:9). Όταν μία παράδοση πηγαίνει ενάντια στις εντολές του Θεού, κρατάμε τις εντολές και αφήνουμε την παράδοση.
Στις εικόνες προσφέρουμε τιμητική και όχι λατρευτική προσκύνηση.
Αυτό το διαβάζω συχνά, αλλά είναι ένα επιχείρημα άνευ ουσίας. Γιατί; Επειδή η 2η εντολή απαγορεύει όχι μόνο τη λατρεία των εικόνων, αλλά και την προσκύνηση: «να μη τα προσκυνήσεις μήτε να τα λατρεύσεις» (Έξοδος 20:5). Οπότε είτε η προσκύνηση είναι τιμητική, είτε λατρευτική (και δε νομίζω υπάρχει ουσιαστική διαφορά) η 2η εντολή την απαγορεύει.
Όταν ο λαός Ισραήλ ήταν στην έρημο, είχαν πρόβλημα με δηλητηριώδη φίδια που τους τσιμπούσαν και πέθαιναν. Ο Θεός τότε πρόσταξε τον Μωυσή να φτιάξει ένα χάλκινο φίδι, και να το βάλει σε ένα ξύλο ψηλά. Όταν κάποιον τον δάγκωνε φίδι και κοιτούσε στο χάλκινο φίδι, γινόταν καλά.
Το φίδι αυτό συμβόλιζε τον Χριστό ο οποίος στο σταυρό έγινε κατάρα για μας, και όποιος προσβλέπει σε Αυτόν, θεραπεύεται από την κατάρα της αμαρτίας (Ιωάννη 3:14).
Με τον καιρό όμως, και αφού πέθανε ο Μωυσής, οι Ισραηλίτες άρχισαν να προσκυνούν το φίδι επειδή εξαιτίας των θαυμάτων. Βέβαια, τα θαύματα δεν τα είχε κάνει το χάλκινο φίδι, αλλά ο Θεός. Παρόλα αυτά, οι Ισραηλίτες το φίδι άρχισαν να λατρεύουν. Τότε ο βασιλιάς Εζεκίας, ένας καλός και Θεοφοβούμενος βασιλιάς, διέταξε να καταστρέψουν αυτό το φίδι, γιατί αντί να είναι αντικείμενο διδασκαλίας που θα δίδασκε τους Ισραηλίτες για τον ερχόμενο Σωτήρα Χριστό, είχε γίνει αντικείμενο λατρείας (Β’ Βασιλέων 18:4).
